مقدمه ای بر تاریخچه ی آبنمای موزیکال
آبنمای موزیکال که با نام‌های فواره پری، فواره منشوری یا فواره رقص نیز شناخته می‌شود، منظره ای مسحورکننده از آب و نور که به طرز خلاقانه ای با طیف گسترده ای از انتخاب های موسیقی شناخته شده هماهنگ شده است. تاریخچه ی آبنمای موزیکال اولین آبنمای موزیکال شناخته شده توسط قهرمان اسکندریه در کتاب پنوماتیک خود که به قرن اول پس از میلاد باز می گردد توصیف شده است.
تاریخچه ی آبنماهای موزیکال اولیه
تاریخچه ی آبنمای موزیکال اولیه کاملاً متفاوت بودند به این معنا که از آب جاری برای تولید موسیقی از آلات موسیقی استفاده می شدآبنماهای امروزی از ترتیبات پنوماتیکی کنترل شده توسط کامپیوتر استفاده می کنند، اساساً یک سیلندر آب تحت فشار با یک مکانیسم خروج (مانند یک پیستون) و یک نازل در خروجی که به گونه ای برنامه ریزی شده است که آب را با نیرویی خاص برای مدت زمان مشخصی پرتاب کند.
کامپیوتر همچنین خروجی صدا را مدیریت می کند. تاریخچه آبنمای موزیکال تا حدودی مبهم است. البته که با گذشت زمان به تدریج رشد کرد و از آلات موسیقی هنرمندانی که نت‌های خود را با جریان آب یا نازل به صورت دستی با موسیقی زمان‌بندی می‌کردند یا ترکیبی از هر دو با هنرمندانی که با دقت اجرای خود را با سازها و فواره‌ها تمرین می‌کردند، جدا شد.
آبنماهای امروزی به جای سیلندرهای پنوماتیکی از شیرهای برقی استفاده می کنند. فشار خروج آب از قبل محاسبه می شود و این مقدار بر حسب جریان تعریف می شود و از طریق یک مدار الکترونیکی از رایانه به شیر برقی تغذیه می شود. جریان عبوری از شیر برقی میزان باز شدن شیر را تعیین می کند.
این ممکن است شبیه به یک اکولایزر گرافیکی در سیستم موسیقی باشد. جریان معمولاً به فرکانس نت موسیقی در حال پخش بستگی دارد. معمولاً از چراغ‌ها برای قاب‌بندی آبنما و مسیرهای آب استفاده می‌شود تا مخاطب را در برابر یک قطره تاریک پشتی تحت تأثیر قرار دهد. آنها همچنین تا حدی کمک می‌کنند تا حس روان‌گردانی به نمایش داده شود و تماشاگران را برای مدتی متحیر نگه دارند. این چراغ‌ها را می‌توان به‌صورت دستی یا رایانه‌ای (تغییر رنگ برنامه ریزی شده)، اجرا کرد.
در ادامه به شناخته شده ترین این نوع از آبنماهای اجرا شده در سطح جهان می پردازیم.
تاریخچه ی اولین آبنماهای موزیکال جهان
فواره بودور پیتر بودور (متولد ۲۲ ژوئن ۱۷۸۸ – درگذشت در ۱۷ اوت ۱۸۴۹)
مهندس مکانیک مجارستانی بود که بین سالهای ۱۸۲۰ تا ۱۸۲۲ یک آبنمای موزیکال یا صداپیشه در شهر ترانسیلوانیا (رومانی فعلی) ساخت. فواره او دارای پلان گرد بود که در طرفین آن دو پلکان قوسی شکل و سقفی گنبدی بر شش ستون قرار داشت. هسته مکانیکی یک ساختار هیدرولیکی بود که توسط نیروی آب هدایت می‌شد و هر شش ساعت یکبار آهنگ های محبوب را پخش می‌کرد.
یک مجسمه طلایی نپتون (یا آپولو) در بالای آن وجود داشت که در طول 24 ساعت می چرخید. این دستگاه موسیقی در سال 1836 در اثر طوفان برفی از بین رفت و هرگز بازسازی نشد. خود فواره در سال 1911 تخریب شد. یک نسخه تقریباً مشابه در جزیره مارگارت بوداپست در سالهای 1935-1936 ساخته شد که با وسایل هیدرولیک کار نمی کرد، بلکه از برق استفاده می کرد.
استخر صنعت، نمایشگاه جهانی نیویورک 1939
یک نمونه اولیه از یک آبنمای موزیکال که به صورت زنده طراحی شده بود، Pool of Industry در نمایشگاه جهانی نیویورک در سال 1939 بود، که در آن سه اپراتور نازل های آبنما را کنترل می کردند این اپراتورها توسط یک برنامه کاغذی هدایت می شدند که زیر یک پنجره شیشه‌ای مانند رول کاغذی پیانو باز می‌شوند.
با این حال، به جای کنترل مستقیم افکت‌ها مانند رول پیانو، با دستوراتی مشخص شد که به اپراتورها می‌گفت چه زمانی دکمه‌ها را فشار دهند و سوئیچ‌ها را پرتاب کنند. آبنما چیزی بیش از آب و چراغ بود. علاوه بر 3 میلیون وات چراغ و یک استخر غول پیکر حاوی 1400 نازل آب، بیش از 400 جت گاز با مکانیزمی وجود داشت که باعث شعله های رنگی می شد و آتش بازی از بیش از 350 پرتابگر شلیک می شد و منظره ای شبانه را در مقیاس بزرگ ایجاد می کرد.
موسیقی توسط گروه موسیقی نمایشگاه پخش می شد و توسط بلندگوهای بزرگ به مناطق اطراف نمایشگر پخش می شد. نمایش به روز شده ای که در همان محل نمایشگاه در سال 1964 به نمایش درآمد، فاقد شعله های رنگی بود، اما از کارت های پانچ برای رقص آب استفاده می کرد، موسیقی از قبل ضبط شده داشت، و از سیستم انقلابی آن زمان فیلتر نور دو رنگ (که توسط Bausch و Lomb برای فواره ایجاد شد) استفاده می کرد .
با این فرآیند بود که 700000 وات نور بیش از 3 مگاکاندلا تولید کرد. این نمایش همچنین دارای چراغ های منفرد با فیلترهای رنگی کشویی متعدد برای مخلوط کردن رنگ ها و مجموعه ای از نازل ها بود که می توانستند تنظیم شوند و جهت آنها توسط محرک های هیدرولیک یا پنوماتیک تغییر کند.
آبنماهای موزیکال نسل جدید
آبنمای موزیکال دبی
آبنمای دبی در امارات متحده عربی (2013) در حال حاضر بزرگترین و بلندترین آبنمای موزیکال در جهان است. این آبنما بر روی دریاچه برج خلیفه به وسعت 30 جریب (12 هکتار) ساخته شده است. این طراحی توسط WET Design، شرکت مستقر در کالیفرنیا، مسئول فواره‌های دریاچه هتل Bellagio در لاس‌وگاس طراحی شده است. این آبنما شامل 6600 چراغ، 25 پروژکتور رنگی، مه و آتش است. 275 متر (902 فوت) طول دارد و آب را 150 متر (490 فوت) به هوا پرتاب می کند (معادل یک ساختمان 50 طبقه) که با طیف وسیعی از موسیقی کلاسیک تا معاصر عربی و جهانی همراه است. این با هزینه ای بالغ بر 218 میلیون دلار ساخته شده است و به طور رسمی توسط شیخ محمد بن راشد آل مکتوم در 8 می 2009 به همراه دبی مال افتتاح شد. این آبنما که در مقابل برج خلیفه قرار دارد، بهترین بازدید از سوق البهار یا دبی مال برای عموم است.
آبنمای موزیکال هتل بلاژیو
WET (تکنولوژی های سرگرمی آبی) همچنین آبنمای بلاژیو را در لاس وگاس طراحی کرد که در دریاچه ای مصنوعی به طول 1000 فوت (300 متر) با مساحت 9 هکتار (3.6 هکتار) قرار دارد. آبنما به صورت یک جفت حلقه بزرگ متحدالمرکز و یک قوس منحنی بلند و دو دایره کوچکتر در نزدیکی هر انتها به قوس متصل شده است. نازل ها تمام جنبه‌های چیدمان را مشخص می‌کنند و به قوس و دایره‌ها اجازه می‌دهند تا به‌عنوان ستون‌ها و پرده‌های آب بالا بروند و همچنین دنباله‌های تعقیب و گریز با سرعت بالا را ارائه می‌دهند. مهندسان WET با نیاز به روشی بهتر برای تعریف مسیرهای روان‌تر موسیقی، نازل Oarsman را توسعه دادند، یک جت آب روباتیک که می‌تواند 120 درجه از یک طرف به سمت دیگر، به جلو و عقب حرکت داده شود، و با یک غلاف از چراغ‌هایی که جریان آب را دنبال می‌کنند، دسته‌بندی می‌شوند. با جهت، ارتفاع آب و نور هر Oarsman که به طور مستقل از هر Oarsman دیگری قابل کنترل است، می توان تنوع تقریباً بی نهایتی از الگوها را روی دریاچه ایجاد کرد.
یک دستگاه تولید مه از زیر آب بالا می‌آید تا کل دریاچه را با مه پوشانده و حدود 4000 چراغ زیر آب که به صورت جداگانه قابل کنترل هستند، حرکات دقیق الگوهای آب را دنبال می‌کنند، بر روی آب می‌درخشند یا از میان مه می‌درخشند. آبنمای بلاژیو در روز هر نیمساعت و هر ربع ساعت در طول شب روشن می شود، از اپرا گرفته تا کلاسیک، برادوی و پاپ از جمله موسیقی هایی است که با این آبنما به گوش می رسد. تیمی از مهندسین دارای گواهینامه غواصی همیشه در محل حضور دارند و سیستم های پیچیده مکانیکی، الکتریکی و هیدرولیکی آبنما را حفظ می کنند.
